Ede:- ilana Kika akaye onisorongbesi

Akaye:  Akaye ni kika ayoka kan ti o ni itumo ni ona ti o le gba yei yekeyeke.

Orisi ayoka ninu akaye

1. Akaye oloro geere
2. Akaye ewi
3. Akaye oni isoro-n-gbesi

 

Igbese Ti A Ni Lati Tele Ki Ayoka Le Yeni Yekeyeke

1. Kika ati mimo ohun ti ayoka naa da le lori
2. Sise itupale ayoka ni finifinni

• Fifi imo ede, laakeye ati ifarabale ka ayoka naa sinu

1. Dida awon koko-oro, owe ati akanlo ede inu ayoka naa mo
2. Mimo orisiirisi ibeere ti o wa labe ayoka naa ati didahun awon ibeere ti o ni itumo

Apeere akaye onisoro-n-gbesi

Adufe:                        Ile iwe mi dara lopolopo

Ayinla :-         Bi o ti le je pe owo re po

Asabi :-          Obe to dun owo lo paa,, iwo ti o ba fe gba eko rere nipa ti eto eko o ni lati nawo

Adufe :-         O se jara asabi, ayinla ko mo pe ile iwe Elias gbayi o gbeye kaari aye

Asabi :-          Ko da iya mi ti seleri pe ni saa eto eko to n bo ile iwe re yi ni won yoo seto mi si

Ayinla :-         Ah ! emi naa yoo royin fun awon obi mi

Adufe:-          Ibi giga ni Olodumare yoo mu wa de o

Asabi:-                       Amin o

Ayinla:-         Amin e po

 

Igbelewon:-

1. Kin ni akaye
2. Orisi ayoka meloo ni owa

• Ko igbese merin ti a ni lati tele ki ayoka to le ye ni yekeyeke

 

Ise Asetilewa :-  Ibeere lati inu akaye onisoro-n-gbesi.  Oke yii.

1. Ore meloo ni o wa ninu ayoka yii? (a) mefa  (b) meta  (d) mewaa
2. Oruko ile iwe adufe ni ________ (a)  kings college  (b) Opomuler citadel  (d) Elias Secondary School

• Obe to dun, owo la pa a” jade lenu _________ (a) asabi  (b) adufe  (d) ayinla

1. Iya ________ saleri lati pari ile-eko re (a) ayo  (b) adufe  (d) asabi
2. Akole ti o ba ayoka yin mi ju ni (a) awon ore meta  (b) ile iwe mi  (d) obi mi

 

ASA :-  ASA IKINI I

Asa ikini je ona ti awon yoruba n gba mo eni ti o ni eko ile.  Bi omo ba ji ni owuro, dandan ni ki o dobale bi o je omokunrin, bi o ba si je obinrin o maa kunle lati ki awon obi re.  Iwa Iteriba ni eyi je ni awujo wa.  Iwa yi kii se fun obi ni kna, o wa fun gbogbo eni ti o ju ni lo.

Awon yoruba ni orisirisi ikini fun gbogbo akoko, ise, isele, ere abbl.

Ikini atigbadegba ati ise owo ni ile Yoruba

Orisi isele ati ise      ikini                            Idahun

1. Agbe aroko bodun de         ase
2. Ode arinpa                         ogun a gbe o
3. Oni diri oju gboro                   ooya aya
4. Babalawo aboruboye o              awo orunmila a gbe o tabi aboye bo sise
5. Ontaja aje a wo gba o                       aje yoo gbe o
6. Oba ilu ki ade pe lori,                        irukere ni oba yoo fi dahun

Ki bat ape lese,

Igba odun, odun kan

7. Oloye Ajegbo, ajeto, ajepe       Ase
8. Ontayo Mo ki ota, mo ki ope     Ota n je, ope o gbodo fohun
9. Akope Igba a roo                      Ogun a gbe o
10. Awako Oko arefoo                   Ase o
11. Ayeye igbeyawo Eyin iyawo ko ni        ase, ire a kari

Meni o

12. Ayeye isile Ile a tura o                 Ase, ire a kari

 

Igbelewon:-

1. Salaye asa ikeru ri ile Yoruba
2. Ba wo ni a se n ki awon wonyi ni ile Yoruba
3. Eni to sese bimo
4. Alaro

 

Ise Asetilewa:-  Ko bi a se n ki awon wonyin ni ile Yoruba

(a)  Amokoko  (b) Ahunso  (d) alagbede  (e) apeja

 

LITERSO:-  Kikea iwe itan apileko ere onise ti ijoba yan

See also

Ede:- Akaye oloro geere

Ede:- Akaye Oloro Geere wuuru

Ede:- Aroko Asotan/Oniroyin (Narrative Essay)

OSE KERIN (NARRATIVE ESSAY)

OSE KETA (DISCRIPTIVE ESSAY)